top of page

Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդություն․ Ախտանշաններ և ռիսկի գործոններ

  • Writer: Arevik Charchyan
    Arevik Charchyan
  • Nov 12, 2024
  • 2 min read
ree

Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդությունը միավորում է երկարատև ընթացքով թոքերի քրոնիկ բորբոքային հիվանդություններ, որոնք ընթանում են ժամանակի ընթացքում խորացող շնչառական խանգարումներով:

ԹՔՕՀ-ն առաջացնում է արտաշնչման ընթացքում թոքերից հեռացող օդի հոսքի խոչընդոտում (օբստրուկցիա): Ախտանիշները ներառում են դժվարացած շնչառություն, հազ, բրոնխներում լորձի (խորխ) արտադրություն և խզզոցներ:

Տիպիկ դեպքերում հիվանդությունն առաջանում է գրգռիչ գազերի կամ օդածին մասնիկների երկարատև ազդեցության պատճառով: Բոլոր դեպքերում խնդրի հիմնական պատճառը ծխախոտի օգտագործումն է:

Հիվանդ մարդկանց շրջանում բարձրանում է սրտային հիվանդության, թոքի քաղցկեղի և տարբեր այլ հիվանդությունների զարգացման ռիսկը:

Էմֆիզեման և քրոնիկ բրոնխիտը ԹՔՕՀ զարգացմանը նպաստող երկու հիմնական հիվանդություններն են: Այս հիվանդությունները սովորաբար հանդես են գալիս միասին և կարող են դրսևորվել տարբեր ծանրության աստիճաններով:

Քրոնիկ բրոնխիտը բրոնխիալ խողովակների լորձաթաղանթի բորբոքումն է: Այս խողովակներն օդային հոսքն անցկացում են դեպի թոքաբշտիկներ (ալվեոլներ)։ Հիվանդությունը բնորոշվում է ամենօրյա հազով և լորձի արտադրությամբ:

Էմֆիզեման մեկ այլ հիվանդություն է, որի ժամանակ ծխախոտի ծխի և այլ գրգռիչ գազերի ու օդածին մասնիկների վնասող ազդեցության պատճառով ամենաբարակ բրոնխների՝ բրոնխիոլների լայնացած վերջավորությունների՝ թոքաբշտիկների պատի առաձգական հյուսվածքը ետաճում է, իսկ միջթոքաբշտիկային խտրոցները՝ քայքայվում:

ԹՔՕՀ-ը հարաճուն զարգացող և ժամանակի ընթացքում վատթարացող, սակայն՝ բուժելի հիվանդություն է: Պատշաճ բուժման շնորհիվ ԹՔՕՀ-ով բազմաթիվ մարդիկ կարող են հաջողությամբ վերահսկել հիվանդության ախտանիշները և կյանքի որակը, ինչպես նաև կրճատել այլ փոխկապված առողջական խնդիրների զարգացման ռիսկը:

Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդության ախտանիշները հաճախ բացակայում են, քանի դեռ թոքերի զգալի վնասում տեղի չի ունեցել:

Այնուամենայնիվ, ինչ-որ մի ժամանակ ի հայտ գալով, ախտանիշները սովորաբար ժամանակի ընթացքում վատթարանում են, հատկապես, եթե ծխախոտի ծխի և մյուս ռիսկի գործոնների ազդեցությունը շարունակվում է:

Գանգատները և ախտանիշները կարող են ներառել՝

շնչարգելություն և հևոց, հատկապես՝ ֆիզիկական գործ անելիս,

խզզոցներ,

կրծքավանդակի լարվածության զգացում,

քրոնիկ հազ, որը կարող է լինել թափանցիկ, սպիտակ, դեղնավուն կամ կանաչավուն խորխարտադրությամբ,

հաճախակի շնչառական վարակներ,

հոգնածություն,

ուշ փուլերում՝ քաշի կորուստ, ոտնաթաթերի կամ սրունքների այտուց:

Ժամանակ առ ժամանակ կարող են ի հայտ գալ սրացումների դրվագներ, երբ ախտանիշները սովորականից ավելի են ծանրանում՝ մնալով առնվազն մի քանի օր:

Խոսեք ձեր բժշկի հետ, եթե ձեր ախտանիշները չեն բարելավվում բուժման ընթացքում կամ վատթարանում են, կամ եթե նկատում եք վարակի ախտանիշներ, ինչպիսիք են ջերմությունը կամ խորխի փոփոխությունը:

Դիմեք անհետաձգելի բուժօգնության, եթե չեք կարողանում շունչ քաշել, եթե զգում եք շրթունքների կամ եղունգների շերտի ուժեղ կապտություն (ցիանոզ) կամ արագացած սրտազարկ կամ եթե զգում եք շփոթվածություն և ուշադրության կենտրոնացման դժվարացում:

bottom of page